SYGNALISTA - nowa ustawa z czerwca 2024 r.

1. Zakres stosowania ustawy z czerwca 2024 r.:

• Podmiot zatrudniający ponad 50 pracowników - sposoby liczenia zatrudnienia;
• Przekroczenie progu zatrudnienia a obowiązki nałożone ustawą;
• Podmioty prowadzące usługi, produkty i rynki finansowe - pojęcie podmiotów zobowiązanych;
• Podmioty stosujący ustawę przeciwdziałania praniu brudnych pieniędzy i finansowaniu: biura rachunkowe, biegli rewidenci, kancelarie prawne;
• JST jako zobowiązane do stosowania uregulowań - wyłączenie z ustawy jednostek organizacyjnych gminy lub powiatu liczących mniej niż 10 tys mieszkańców - zasady weryfikowania obowiązku;
• Przypadki niestosowania ustawy, w tym informacje objęte tajemnicą zawodową, postępowaniem karnym.

2. Podstawowe pojęcia wynikające z ustawy:

• Kim jest sygnalista?
• Kto może być sygnalistą?
• Ochrona osoby będącej sygnalistą;
• Pojęcie naruszenia prawa - obszary do których zastosowanie mają uregulowania ustawy;
• Zgłoszenie, zgłoszenie wewnętrzne a zgłoszenie zewnętrzne;
• Ujawnienie publiczne jako sposób działania;
• Działanie odwetowe
• Działanie następcze.

3. Procedura zgłoszeń wewnętrznych:

• Podmioty zobowiązane do posiadania Procedury;
• Podmioty mogące mieć procedurę a nie mające obowiązku jej posiadania - czy tworzyć Procedurę dobrowolnie czy też nie?
• Zasady ustalania treści Procedury, w tym konsultacje ze związkami zawodowymi;
• Obowiązkowa treść Procedury, w tym sposoby przekazywania zgłoszeń wewnętrznych, współpraca z sygnalistą, działania następcze, terminy przekazywania informacji, tryb zgłoszeń zewnętrznych
• Dobrowolne elementy Procedury, w tym czynniki ryzyka występujące w podmiocie, tryb zgłoszeń ustnych, system zachęt do korzystania z procedur;
• Termin na sporządzenie Procedury;
• Rejestr zgłoszeń wewnętrznych - zasady prowadzenia i treść;
• Outsourcing obowiązków nałożonych ustawą.

4. Zgłoszenie zewnętrzne a ujawnienie:

• Sygnalista jako podmiot uprawniony do dokonywania zgłoszeń zewnętrznych oraz ujawnienia publicznego naruszenia przepisów;
• Podmiot przyjmujący zgłoszenie zewnętrzne - rola Rzecznika Praw Obywatelskich oraz organów publicznych;
• Procedura zgłoszeń zewnętrznych;
• Postępowanie w przypadku zgłoszenia zewnętrznego;4Rejestr zgłoszeń zewnętrznych i informacje umieszczane w BIP;
• Zasady dokonywania ujawnienia publicznego.

5. Obowiązki pracodawcy nałożone ustawą:

• Ustanowienia sygnalisty - określenie trybu i sposobu jego ustalania;
• Zakaz działań odwetowych wobec sygnalisty;
• Ochrona danych sygnalisty - zasady stosowania RODO w odniesieniu do obowiązków nałożonych ustawą;
• Stosowania środków ochrony sygnalisty;
• Przypadki obowiązkowej zapłaty odszkodowania lub zadośćuczynienia za naruszenie dóbr;
• Zakaz zrzeczenia się praw ustalonych ustawą;
• Prowadzenie rejestru zgłoszeń wewnętrznych.

6. Sankcje karne:

• Uniemożliwianie lub utrudnianie zgłoszenia;
• Podejmowanie działań odwetowych;
• Ujawnianie tożsamości sygnalisty;
• Brak posiadania Procedury;
• Bezpodstawne zgłoszenie lub ujawnienie - kara nakładana na sygnalistę.

7.Podsumowanie i dyskusja